Δευτέρα 2 Μαρτίου 2009

Ποια πρόσωπα θεωρείται ότι βαρύνουν τους φορολογούμενους και με ποιες προϋποθέσεις

Grant Thornton: Ποια πρόσωπα θεωρείται ότι βαρύνουν τους φορολογούμενους και με ποιες προϋποθέσεις

Της Παναγιώτας Μακαρίου - Tax Consultant της Grant Thornton

Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος Ν.2238/1994 θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο τα ακολούθως αναφερόμενα πρόσωπα και κατά συνέπεια, ο φορολογούμενος θα έχει αφενός δικαίωμα έκπτωσης δαπανών από το συνολικό του εισόδημα, με τις οποίες έχει επιβαρυνθεί για λογαριασμό των συγκεκριμένων προσώπων, αλλά και αφετέρου, δικαίωμα μειώσεων από το συνολικό ποσό του φόρου του. Αναλυτικότερα, τα πρόσωπα αυτά είναι:

A) Τα ανήλικα άγαμα τέκνα.

Σύμφωνα και με το οικογενειακό δίκαιο, γνήσια τέκνα είναι αυτά που προέρχονται από νόμιμο γάμο, ή τα εκτός γάμου που νομιμοποιήθηκαν καθώς και τα υιοθετημένα. Όσον αφορά την περίπτωση που οι σύζυγοι συμβιούν, τα τέκνα τους, βαρύνουν τον σύζυγο-πατέρα. Στην περίπτωση διαζευγμένων συζύγων, τα τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν τον γονέα ο οποίος έχει την επιμέλειά τους, ανεξάρτητα από το εάν καταβάλλεται διατροφή ή συνοικούν περιστασιακά και με τον άλλο γονέα, ενώ στην περίπτωση που οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση τα τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν τον γονέα με τον οποίο συνοικούν.

Για παράδειγμα, το αφορολόγητο ποσό των τέκνων της συζύγου από προηγούμενο γάμο της, αυξάνει το δικό της αφορολόγητο ποσό (εφόσον έχει και την επιμέλειά τους) και δεν μεταφέρεται στον νέο της σύζυγο.

B) Τα ενήλικα άγαμα τέκνα τα οποία δεν έχουν υπερβεί το εικοστό πέμπτο έτος ηλικίας και σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες σχολές ή σχολεία του εσωτερικού ή εξωτερικού καθώς και εκείνα τα οποία παρακολουθούν δημόσια ή ιδιωτικά ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης στο εσωτερικό.

Ειδικά, για τα τέκνα της παραπάνω περίπτωσης, καθώς και για τα τέκνα που δεν σπουδάζουν, το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θεωρούνται προστατευόμενα μέλη παρατείνεται μέχρι και δύο έτη, εφόσον κατά τα έτη αυτά είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του Ο.Α.Ε.Δ.

Χαρακτηριστικές είναι οι ακόλουθες περιπτώσεις κατά τις οποίες τα ενήλικα άγαμα τέκνα μέχρι 25 ετών δεν βαρύνουν τον φορολογούμενο:

Τα τέκνα που παρακολουθούν μαθήματα ξένης γλώσσας στο Βρετανικό Συμβούλιο ή φοιτούν στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στη Γαλλική Ακαδημία, καθώς τα συγκεκριμένα ιδρύματα δεν συγκεντρώνουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα της αναγνωρισμένης σχολής.

Τα τέκνα που φοιτούν σε κέντρα ξένων γλωσσών, καθώς από τις ιδιωτικές σχολές αναγνωρίζονται μόνο αυτές που εντάσσονται σε κάποια από τις βαθμίδες εκπαίδευσης (πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια).

Τα τέκνα που φοιτούν σε ωδεία ή μουσικές σχολές, λόγω της μη υπαγωγής των συγκεκριμένων σχολών σε κάποια από τις αναγνωρισμένες βαθμίδες εκπαίδευσης.

Τα τέκνα που φοιτούν σε προκαταρκτικό έτος αλλοδαπού πανεπιστημίου.

Γ) Τα άγαμα τέκνα που υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.

Εδώ πρέπει να διαχωρίσουμε την περίπτωση όπου τα τέκνα έχουν ήδη υπηρετήσει τη στρατιωτική τους θητεία και καλούνται ως έφεδροι για μετεκπαίδευση στις ένοπλες δυνάμεις καθώς δεν θα βαρύνουν τον φορολογούμενο γονέα λόγω της μετεκπαίδευσης.

Δ) Τα τέκνα που είναι άγαμα ή διαζευγμένα ή τελούν σε κατάσταση χηρείας, με προϋπόθεση να παρουσιάζουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό τουλάχιστον, από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση. Το όριο ηλικίας δεν υφίσταται σε αυτή την περίπτωση, είναι όμως απαραίτητη η παρουσία αναπηρίας σε ποσοστό 67% και όχι κατώτερο.

Ε) Ο σύζυγος που δεν έχει φορολογούμενο εισόδημα.

Όσον αφορά τους συζύγους, για το έτος κατά το οποίο ένας εκ των δύο απεβίωσε, δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής κοινής δήλωσης. Συνεπώς, για το συγκεκριμένο έτος πρέπει να υποβληθεί χωριστά δήλωση, ακόμα και στην περίπτωση που ο εν ζωή σύζυγος δεν είχε εισόδημα. Για τον θανόντα, την δήλωση για το εισόδημα που απέκτησε μέχρι την ημερομηνία θανάτου, πρέπει να την υποβάλλουν οι κληρονόμοι του.

ΣΤ) Οι ανιόντες και ων δύο συζύγων (π.χ. γονείς, παππούδες).

Είναι σημαντικό ότι δεν γίνεται διάκριση μεταξύ εξ' αίματος και εξ' αγχιστείας συγγένειας, γεγονός που σημαίνει ότι και οι θετοί γονείς μπορούν να βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον πληρούνται και οι προϋποθέσεις της συνοίκησης αλλά και του ύψους του εισοδήματος. Επίσης, για να βαρύνουν οι ανιόντες του ενός συζύγου τον άλλο σύζυγο πρέπει να υφίσταται γάμος μεταξύ τους, επομένως στην περίπτωση λύσης γάμου είτε λόγω διαζυγίου είτε λόγω θανάτου του ενός συζύγου, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι ανιόντες αυτού βαρύνουν τον άλλο σύζυγο ακόμα και εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της συνοίκησης και του ύψους εισοδήματος.

Ζ) Οι αδελφοί και αδελφές και των δύο συζύγων, που είναι άγαμοι ή διαζευγμένοι ή τελούν σε κατάσταση χηρείας, εφόσον παρουσιάζουν αναπηρία 67% τουλάχιστον, από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία.

Η) Οι ανήλικοι και ορφανοί συγγενείς, από πατέρα και μητέρα, μέχρι το τρίτο βαθμό συγγένειας οποιουδήποτε από τους συζύγους.

Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι τα ανωτέρω πρόσωπα θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα τους δεν υπερβαίνει το ποσό των δύο χιλιάδων εννιακοσίων ευρώ ή των έξι χιλιάδων ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία 67% και πάνω από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση.

Για τον υπολογισμό του προαναφερθέντος ορίου εισοδήματος δεν λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:

Το τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση ή από την δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτου σε συγγενικά πρόσωπα μέχρι δευτέρου βαθμού εξ αίματος.

Έσοδα από διατροφή που καταβάλλεται στον ανήλικο μετά από δικαστική απόφαση ή μετά από συμφωνία που καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο.

Το εξωιδρυματικό επίδομα που καταβάλλεται στους δικαιούχους από το Δημόσιο ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς καθώς και τα προνοιακά επιδόματα που χορηγούνται σε άτομα με αναπηρίες.

Τα εισοδήματα των ανήλικων τέκνων που προστίθενται στο συνολικό εισόδημα του γονέα και φορολογούνται στο όνομά του.

Επίσης, τα τέκνα μπορούν να βαρύνουν τον φορολογούμενο ανεξάρτητα από το αν έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση φορολογίας στο όνομά τους.

Ολοκληρώνοντας, πρέπει να τονίσουμε πως δεν θεωρείται ότι βαρύνει τον φορολογούμενο ο ανήλικος που αποκτά εισόδημα από εμπορικές ή γεωργικές επιχειρήσεις ή από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος ανεξαρτήτως ποσού εισοδήματος, εκτός και εάν το σχετικό δικαίωμα το απέκτησε ο ανήλικος από κληρονομιά.

Τι προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για την απόλυση

Τι προβλέπει η ελληνική νομοθεσία για την απόλυση
Το kathimerini.gr παρουσιάζει έναν οδηγό με πληροφορίες για τα εργασιακά δικαιώματα.

Επιμέλεια: Στεργίου Ελένη
hstergiou@kathimerini.gr

Η οικονομική κρίση έχει αγγίξει και τη χώρα μας, με χιλιάδες υπαλλήλους να απειλούνται με απόλυση. Παράλληλα, θεσμοθετημένοι και άλλοι φορείς καταθέτουν προτάσεις για την προστασία των εργαζομένων, ενώ στο επίκεντρο βρίσκεται και η εφαρμογή ή μη της μειωμένης απασχόλησης. Με την ευκαιρία των δυσμενών αυτών εξελίξεων στην ελληνική αγορά εργασίας παρατίθεται ένας οδηγός, ώστε οι εργαζόμενοι να μάθουν τα δικαιώματά τους. Αναλυτικά:

- Λύνεται αυτόματα η σύμβαση εργασίας;

H σύμβαση εργασίας σύμφωνα με τη νομοθεσία μας, λύνεται αυτόματα : - με το θάνατο του εργαζόμενου - με το θάνατο του εργοδότη, αν ο εργαζόμενος εξυπηρετούσε προσωποπαγείς ανάγκες του (π.χ. γραμματέας) αλλιώς μπορεί να καταγγελθεί η σχέση εργασίας από τους διαδόχους του εργοδότη - με τη λήξη του συμφωνημένου χρόνου εργασίας - με την καταδίκη του εργαζόμενου για σοβαρό αδίκημα, την απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας, την κατάργηση της θέσης του ή την ανάληψη από αυτόν άλλης θέσης στον δημόσιο τομέα - με πειθαρχική ποινή απόλυσης, αν αυτό προβλέπεται από κανονισμό που ισχύει με νόμο.

- Πότε ο εργοδότης μπορεί να απολύσει τον εργαζόμενο;

Ο εργοδότης μπορεί να καταγγείλει την αορίστου χρόνου σύμβαση εργασίας του εργαζόμενου με ορισμένες προϋποθέσεις. Ακόμη μπορεί, αλλά μόνο για σπουδαίο λόγο, να καταγγείλει πρόωρα την σύμβαση εργασίας του εργαζόμενου ορισμένου χρόνου (σπουδαίος λόγος μπορεί να είναι η παράβαση υποχρεώσεων που απορρέουν από τη σύμβαση, αδικαιολόγητη απουσία, ανικανότητα ή ανεπάρκεια στην εκπλήρωση των καθηκόντων του).

- Έχει δικαιώματα ο εργαζόμενος με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, όταν καταγγέλλεται η σύμβασή του;

Αν δεν υπάρχει σπουδαίος λόγος, σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης ορισμένου χρόνου, ο εργαζόμενος δικαιούται να αξιώσει τους μισθούς που θα ελάμβανε μέχρι την λήξη του χρόνου της σύμβασής του. Βέβαια αν η σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου διήρκεσε και μετά τον καθορισμένο χρόνο διάρκειας της, θεωρείται ότι στην περίπτωση αυτή ανανεώθηκε αόριστα, οπότε πρέπει να καταβληθεί αποζημίωση. Το ίδιο θα γίνει αν υπάρχουν διαδοχικές κατά σειρά συμβάσεις ορισμένου χρόνου και κριθεί ότι αυτό έγινε για να καταστρατηγηθούν οι περί αποζημίωσης διατάξεις.

- Ο εργαζόμενος μπορεί να καταγγείλει την σχέση εργασίας του;

Ο εργαζόμενος μπορεί να παραιτηθεί ή να αποχωρήσει οικειοθελώς από την εργασία του με ρητή δήλωση ή και σιωπηρά. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος δεν δικαιούται αποζημίωση, αλλά ενδεχόμενα μόνο την ετήσια άδειά του και τις αποδοχές για την άδεια που δεν πήρε, καθώς και το επίδομα αδείας του.

- Πώς γίνεται η απόλυση;

Προϋποθέσεις έγκυρης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας είναι : - Η γνωστοποίηση γραπτώς της καταγγελίας στον εργαζόμενο - Η καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης (βλ. παρακάτω) εφόσον ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει τουλάχιστον δίμηνη εργασία - Η αναγγελία της απόλυσης στον ΟΑΕΔ μέσα σε 8 ημέρες από την κοινοποίηση του εγγράφου της καταγγελίας στον εργαζόμενο, αλλιώς ο εργοδότης έχει ποινικές συνέπειες. Δεν θίγεται το κύρος της καταγγελίας από την παράλειψη αυτή. - Η γνωστοποίηση του λόγου της καταγγελίας, ώστε να διαπιστώνεται ότι δεν προσκρούει σε απαγορευτικές διατάξεις ή ότι ασκείται καταχρηστικά.

- Αν ο εργαζόμενος υπογράψει το έγγραφο της καταγγελίας και λάβει την αποζημίωση μπορεί να προσβάλλει την απόλυσή του;

O εργαζόμενος αν δεν υπογράψει ότι έλαβε γνώση του εγγράφου της απόλυσης, απλώς δυσκολεύει την κατάσταση, γιατί τότε ο εργοδότης θα κοινοποιήσει το έγγραφο μέσω δικαστικού επιμελητή. Το γεγονός ότι, ο εργαζόμενος παραλαμβάνει το έγγραφο της καταγγελίας ή την αποζημίωση, αν είναι δυνατόν προσθέτοντας την φράση πριν την υπογραφή του «με επιφύλαξη κάθε δικαιώματός μου» δεν του στερεί το δικαίωμα να προσβάλει το κύρος της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του. Σκόπιμο βέβαια είναι να προσέχει ο εργαζόμενος να μην υπάρχουν φράσεις άσχετες στο έγγραφο, όπως π.χ. αποδέχομαι την απόλυσή μου κ.ά. Αν στο έγγραφο υπάρχει ανάλογη φράση να μην υπογράψει.

Ασθένεια

- Μπορεί ο εργοδότης να απολύσει τον εργαζόμενο όταν έχει άδεια ή απουσιάζει λόγω ασθένειας από την εργασία του;

Απαγορεύεται η απόλυση του εργαζόμενου όταν τελεί σε άδεια ή και διαθεσιμότητα. Σε περίπτωση μικρής διάρκειας ασθένειας του μισθωτού δεν μπορεί να γίνει απόλυσή του, όπως και προκειμένου για γυναίκα στη διάρκεια της λοχείας.

- Πώς αμείβονται οι υπερωρίες;

Οι μισθωτοί που απασχολούνται υπερωριακά, σε οποιοδήποτε εργοδότη δικαιούνται, για κάθε ώρα νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης ως τη συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 50%. Για πάνω από 120 ώρες ετησίως δικαιούται προσαύξηση 75%. Στην περίπτωση μη νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης δικαιούνται το ωρμίσθιο προσαυξημένο κατά 150%.

- Ποια είναι η «βραχείας διάρκειας» ασθένεια;

Ο εργοδότης οφείλει ν' ανεχθεί την ασθένεια του εργαζόμενου, που διαρκεί: - Ένα (1) μήνα για όσους εργάζονται μέχρι 4 χρόνια - Τρεις (3) μήνες για όσους εργάζονται από 4 μέχρι 10 χρόνια - Τέσσερις (4) μήνες για όσους εργάζονται από 10-15 χρόνια - Έξι (6) μήνες για όσους εργάζονται από 15 χρόνια και πάνω. - Έτσι σε καμιά περίπτωση ο εργοδότης δεν μπορεί να θεωρήσει οικειοθελή αποχώρηση την απουσία του εργαζόμενου στα παραπάνω πλαίσια και για τον λόγο αποδεδειγμένης ασθένειας ή λοχείας. - Βέβαια, δεν σημαίνει ότι κάθε μεγαλύτερη απουσία του εργαζόμενου για λόγους ασθένειας θεωρείται και οικειοθελής αποχώρησή του, από την εργασία του. Για να κριθεί κάτι τέτοιο πρέπει να αποδειχθεί παράλληλα η θέλησή του να απομακρυνθεί από την εργασία του. - Τα θέματα αυτά είναι σημαντικά για τον εργαζόμενο, γιατί στην περίπτωση που ο εργοδότης δεν αποδεχθεί τις υπηρεσίες του μετά την λήξη της ασθένειάς του ή των λόγων αποχής από την εργασία του, μπορεί να διεκδικήσει τη διατήρηση της θέσης του και τους μισθούς υπερημερίας ή την καταβολή της αποζημίωσης για την καταγγελία της σχέσης εργασίας του.

Απαγόρευση απόλυσης

- Επιτρέπεται να απολύεται έγκυος γυναίκα;

Η απόλυση εγκύου εργαζόμενης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και ένα χρόνο μετά τον τοκετό ή για μεγαλύτερο διάστημα, αν είχε επιπλοκές λόγω του τοκετού, απαγορεύεται. Επιτρέπεται μόνο για σπουδαίο λόγο, άσχετο με τη μείωση της αποδοτικότητάς της εξαιτίας της εγκυμοσύνης και πρέπει να γνωστοποιείται και στην Επιθεώρηση Εργασίας.

- Συνδικαλιστές μπορούν να απολυθούν;

Η απόλυση ορισμένων προστατευομένων στελεχών απαγορεύεται χωρίς απόφαση της ειδικής επιτροπής (αποτελούμενης από εκπροσώπους του κράτους των εργαζομένων και της εργοδοσίας) και μόνο για ορισμένους περιοριστικούς λόγους όπως αναφέρεται σε ειδικό κεφάλαιο.

- Εκτός των εγκύων και των αδειούχων, ποιοι άλλοι δεν επιτρέπεται να απολυθούν;

Όσοι στρατεύονται δεν μπορούν να απολυθούν κατά την περίοδο της στράτευσής τους και ένα χρόνο μετά την αποστράτευσή τους, χωρίς την άδεια της ειδικής διοικητικής επιτροπής. Αν δεν τηρηθούν αυτές οι διαδικασίες ο μισθωτός έχει αξίωση πρόσθετης αποζημίωσης έξι μηνών επιπλέον για την απόλυσή του.

- Ποιοι άλλοι εργαζόμενοι προστατεύονται από το νόμο και δεν μπορούν να απολυθούν;

Η απόλυση ορισμένων προστατευομένων στελεχών απαγορεύεται χωρίς απόφαση της ειδικής επιτροπής (αποτελούμενης από εκπροσώπους του κράτους των εργαζομένων και της εργοδοσίας) και μόνο για ορισμένους περιοριστικούς λόγους όπως αναφέρεται σε ειδικό κεφάλαιο.

- Συνδικαλιστές μπορούν να απολυθούν;

Όσοι έχουν προσληφθεί αναγκαστικά με νόμους για την προστασία ατόμου με ειδικές ανάγκες, πολυτέκνων, πολεμιστών, αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης κ.λ.π. δεν επιτρέπεται να απολυθούν χωρίς απόφαση της αρμόδιας ειδικής επιτροπής. Ακόμη σε ορισμένες περιπτώσεις και για μισθωτούς δημοσίων υπηρεσιών ή επιχειρήσεων που ο κανονισμός έχει σχετική ρύθμιση, απαιτείται η συγκατάθεση του υπηρεσιακού ή Πειθαρχικού Συμβουλίου.

Ομαδικές απολύσεις

- Τι είναι ομαδικές απολύσεις;

Ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται: Από επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους, για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυομένων. Αν υπερβαίνουν κάθε ημερολογιακό μήνα τα όρια που καθορίζει ο νόμος, δηλαδή α/ τους 4 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 200 άτομα και β/ ποσοστό 2-3% του προσωπικού μέχρι και 30 άτομα για επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 200 άτομα.

- Ποιοι καλύπτονται από το νόμο για τις ομαδικές απολύσεις;

Προστατεύονται με ειδικές διατάξεις του νόμου για ομαδικές απολύσεις: Οι εργαζόμενοι υπάλληλοι και εργατοτεχνίτες με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα ή και σε επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα που λειτουργούν με τις αρχές της ιδιωτικής οικονομίας.

- Εξαιρούνται ορισμένοι εργαζόμενοι από το νόμο για ομαδικές απολύσεις;

Οι διατάξεις του Ν.1387/83 για τις ομαδικές απολύσεις δεν εφαρμόζονται: - Για εργαζόμενους με σύμβαση ορισμένου χρόνου ή έργου ή συγκεκριμένων εργασιών αυτού, εκτός και αν οι απολύσεις γίνουν πριν από τη λήξη της σύμβασης εργασίας ή την αποπεράτωση του έργου ή συγκεκριμένων εργασιών αυτού. - Για το προσωπικό του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ που απασχολείται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. - Για εργαζόμενους που απολύονται λόγω διακοπής των εργασιών της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης. - Για εργαζόμενους απασχολούμενους σε εργοληπτικές επιχειρήσεις, λόγω αναστολής ή διακοπής των εργασιών από αιτίες που οφείλονται αποδεδειγμένα στον κύριο του έργου αν αυτός είναι το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ. - Για πληρώματα πλοίων.

- Ποιες είναι οι διατυπώσεις που πρέπει να τηρηθούν για να γίνουν ομαδικές απολύσεις;

Ο εργοδότης οφείλει πριν προχωρήσει σε ομαδικές απολύσεις να προχωρήσει σε διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, προκειμένου να ερευνηθεί η δυνατότητα αποφυγής των απολύσεων ή μείωσης τους. Ειδικότερα ο εργοδότης υποχρεούνται: - να γνωστοποιήσει εγγράφως στους εκπροσώπους των εργαζομένων τους λόγους για τους οποίους, σχεδιάζει να προβεί σε ομαδικές απολύσεις και να αναφέρει τον αριθμό κατά φύλλο και ηλικία ειδικότητα όσων θέλει να απολύσει και τον αριθμό των απασχολούμενων. - να παρέχει κάθε πληροφορία που διευκολύνει στην διατύπωση εποικοδομητικών προτάσεων. - να υποβάλει αντίγραφα όλων των σχετικών εγγράφων στο Νομάρχη ή στον Επιθεωρητή Εργασίας.

- Ποιοι είναι οι εκπρόσωποι των εργαζομένων;

Εκπρόσωποι των εργαζομένων στην προκειμένη περίπτωση είναι οι εκπρόσωποι του σωματείου που έχει μέλη τουλάχιστον το 70% των εργαζομένων ή την πλειοψηφία των υπό απόλυση. Στην περίπτωση που στον ίδιο εργασιακό χώρο υπάρχουν περισσότερα από ένα σωματεία χωρίς κανένα από αυτά να καλύπτει το ποσοστό 70%, γίνεται αναλογική εκπροσώπηση. Αν δεν υπάρχει σωματείο που να καλύπτει τις προϋποθέσεις αυτές εκλέγονται τριμελείς ή πενταμελείς επιτρόπους από τους εργαζόμενους με μυστική ψηφοφορία κατόπιν Γενικής Συνελεύσεως.

- Υπάρχει προθεσμία στις διαβουλεύσεις εργοδότη και εργαζομένων;

Η προθεσμία για την διεξαγωγή των διαβουλεύσεων είναι 20ήμερη ή αρχίζει από την υποβολή της πρόσκλησης του εργοδότη για διαβουλεύσεις. Το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων διατυπώνεται σε πρακτικό το οποίο και υποβάλλεται στο Νομάρχη ή τον Υπουργό Εργασίας. Εάν υπάρξει συμφωνία σε ομαδικές απολύσεις πραγματοποιούνται μέσα σε 10 μέρες από της συμφωνίας. Αν δεν υπάρξει συμφωνία ο Υπουργός ή ο Νομάρχης μέσα σε 10 μέρες από της υποβολής του πρακτικού εκδίδει απόφαση με την οποία μπορεί να παρατείνει τις διαβουλεύσεις για 20 ακόμη ημέρες, μετά από αίτημα των ενδιαφερομένων ή να μην εγκρίνει τις απολύσεις. Εάν δεν εκδοθεί απόφαση μέσα στην παραπάνω προθεσμία ο εργοδότης μπορεί να προχωρήσει στις απολύσεις στην έκταση που τις δέχτηκε κατά τις διαπραγματεύσεις.

- Αν δεν τηρηθούν οι προϋποθέσεις αυτές είναι νόμιμες οι ομαδικές απολύσεις;

Σε περίπτωση που δεν τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις οι απολύσεις είναι άκυρες. Οι εργαζόμενοι που απολύονται κατά παράβαση αυτών των διατάξεων μπορούν να ζητήσουν από το Δικαστήριο την ακύρωση της απόλυσής τους και τους μισθούς υπερημερίας τους.

- Μπορούν να γίνουν ομαδικές απολύσεις χωρίς να τηρηθούν οι παραπάνω διατυπώσεις;

Αν διακοπεί η λειτουργία μιας επιχείρησης ή εκμετάλλευσης δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης των παραπάνω διαδικασιών, προκειμένου να γίνουν ομαδικές απολύσεις.

Βλαπτική μεταβολή

- Αν ο εργοδότης αλλάξει τους όρους εργασίας έχει κανένα δικαίωμα ο εργαζόμενος;

Ο εργοδότης που αυθαίρετα μεταβάλει τους όρους εργασίας του εργαζόμενου κατά τρόπο που να προκαλείται υλική ή ηθική ζημία σε αυτόν, θεωρείται ότι προκαλεί με την συμπεριφορά του «βλαπτική μεταβολή» των όρων εργασίας του εργαζομένου. - Τα Δικαστήρια έχουν κρίνει ως βλαπτική μεταβολή; Την μετάθεση του εργαζόμενου σε άλλο κατάστημα ή παράρτημα της επιχείρησης, που δεν προβλέπεται από την σύμβαση εργασίας, την μετακίνηση σε άλλο τμήμα με ταυτόχρονη μείωση των αποδοχών. - Την ανάθεση κατώτερων καθηκόντων με αποτέλεσμα την ηθική μείωση του εργαζομένου. - Τη μεταβολή του ωραρίου απασχόλησης πέραν του νομίμου. - Την μεταβολή του είδους της εργασίας. - Τη μείωση των ωρών εργασίας με αντίστοιχη μείωση μισθού. - Την συστηματική καθυστέρηση καταβολής των αποδοχών κ.α. - Την τοποθέτηση νεότερου προϊσταμένου με μειωμένα προσόντα. - Την αλλαγή ασφάλισης στο ΙΚΑ.

-Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζομένου σε περίπτωση βλαπτικής μεταβολής των συνθηκών εργασίας του;

Στην περίπτωση αυθαίρετης μεταβολής των όρων της σύμβασης εργασίας ο εργαζόμενος δικαιούται επιλεκτικά: - Να θεωρήσει τη μεταβολή σαν άκυρη καταγγελία και να ασκήσει μέσα στην νόμιμη 3μηνη προθεσμία αγωγή για ακύρωση της απόλυσης και καταβολή των μισθών υπερημερίας ή την επιδίκαση της αποζημίωσής του. - Να επιμείνει στην τήρηση των όρων της σύμβασής του και να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του, χωρίς να αποδεχθεί τις προτεινόμενες διαφορετικές υπηρεσίες. - Να διατηρήσει τις επιφυλάξεις του και να προσφύγει στα Δικαστήρια για να ζητήσει την αναγνώριση της βλαπτικής μεταβολής και να ζητήσει αποζημίωση για ηθική βλάβη εξαιτίας της προσβολής της προσωπικότητάς του.

- Πότε είναι άκυρη η απόλυση;

Σύμφωνα με το νόμο και τη νομολογία έχει κριθεί ότι η απόλυση είναι άκυρη: - Όταν δεν καταβληθεί η αποζημίωση μαζί με το έγγραφο της απόλυσης ή στην περίπτωση που προβλέπεται η πληρωμή της αποζημίωσης με δόσεις καθυστερήσει η πληρωμή μιάς δόσης. - Όταν το δικαίωμα του εργοδότη να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας ασκείται καταχρηστικά, δηλαδή υπερβαίνει τα όρια της καλής πίστης, των χρηστών ηθών και του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος πχ καταχρηστική είναι η απόλυση όταν γίνεται για λόγους εκδίκασης προς τον εργαζόμενο και για άσχετο λόγο με την εκτέλεση των καθηκόντων του εργαζόμενου. Καταχρηστική είναι επίσης η απόλυση που γίνεται για λόγους συνδικαλιστικής δράσης του εργαζόμενου. Στην περίπτωση απόλυσης εργαζόμενου συνδικαλιστή, εφόσον του επιδίδεται η καταγγελία χωρίς άδεια απόλυσης, πρέπει να διαμαρτύρεται και να δηλώνει την συνδικαλιστική του δράση στον εργοδότη που παριστάνει πάντα ότι τάχα δεν την γνωρίζει και να αρνείται να παραλάβει την καταγγελία πριν κοινοποιήσει δήλωση γνωστοποίησης της συνδικαλιστικής του ιδιότητας, αφού συμβουλευτεί δικηγόρο. Κι αυτό γιατί τα Δικαστήρια συνήθως δέχονται ότι αν ο εργοδότης δεν γνώριζε την συνδικαλιστική ιδιότητα του εργαζόμενου η απόλυση είναι έγκυρη. Καταχρηστική επίσης είναι η απόλυση του εργαζόμενου όταν γίνεται λόγω διεκδίκησης των αξιώσεων του ή άρνησής του να δεχθεί παράνομη απαίτηση του εργοδότη. Καταχρηστική γενικά κρίνεται η απόλυση όχι μόνο όταν δεν δικαιολογείται από κάποιο σοβαρό λόγο αλλά οφείλεται και σε επιλήψιμα κίνητρα του εργοδότη η απόδειξη των οποίων μπορεί να προκύπτει από τη διαπίστωση της απουσίας σοβαρού λόγου για την απόλυση.

- Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζόμενου αν η απόλυσή του είναι άκυρη;

Ο εργαζόμενος που απολύεται από την εργασία του με άκυρη καταγγελία μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο και να ζητήσει να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του και να του καταβληθούν οι μισθοί υπερημερίας από τον εργοδότη που δεν αποδέχεται τις προσφερόμενες υπηρεσίες του.

- Υπάρχει προθεσμία για την άσκηση αυτής της αγωγής;

Υπάρχει σύντομη προθεσμία τριών μηνών από την κοινοποίηση του εγγράφου της απόλυσης για την άσκηση της αγωγής ακυρώσεως της απόλυσης. Αν η αγωγή ασκηθεί μετά το τρίμηνο απορρίπτεται ακόμη και αν ο λόγος ακυρώσεως είναι προφανής και σπουδαίος. Αν δεν κοινοποιηθεί έγγραφο απόλυσης η προθεσμία των τριών μηνών προσφυγής στο Δικαστήριο αρχίζει όταν ο εργοδότης σταμάτησε να αποδέχεται τις υπηρεσίες του εργαζόμενου.

Αποζημίωση απόλυσης

- Πότε καταβάλλεται η αποζημίωση;

Η αποζημίωση καταβάλλεται μαζί με την κοινοποίηση της απόλυσης, μόνο στην περίπτωση που η αποζημίωση υπερβαίνει τους μισθούς 6 μηνών, ο εργοδότης δικαιούται να καταβάλει άμεσα το ποσόν που αντιστοιχεί σε 6 μισθούς και το υπόλοιπο σε τρίμηνες δόσεις, κάθε μία δόση όμως δεν μπορεί να είναι μικρότερη από μισθό έξι μηνών.

- Ποια τα δικαιώματα του εργαζομένου αν δεν του καταβάλλεται πλήρης ή καθόλου αποζημίωση;

Αν ο εργοδότης δεν καταβάλλει την αποζημίωση η καταγγελία της σύμβασης είναι άκυρη. Σε κάθε περίπτωση ο εργαζόμενος δικαιούται μέσα σε 6 μήνες από τότε, που του κοινοποιήθηκε η απόλυσή του να ζητήσει την πληρωμή της αποζημίωσης ή του συμπληρωματικού ποσού αν του καταβλήθηκε ελλιπής.

- Πώς υπολογίζεται η αποζημίωση;

Η αποζημίωση του εργαζομένου σε περίπτωση απόλυσης καθορίζεται με βάση την ιδιότητά του αν δηλαδή είναι υπάλληλος ή εργατοτεχνίτης και του χρόνου διάρκειας της εργασιακής του σχέσης. Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα ανάλογα με το καθεστώς της πλήρους μερικής απασχόλησης του μισθωτού. Τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός καθώς και κάθε άλλη παροχή σε είδος και σε χρήμα που δίνεται τακτικά. Στις τακτικές αποδοχές περιλαμβάνονται και τα δώρα εορτών και επίδομα αδείας προσθέτοντας 1/6 στις μηνιαίες συνολικές αποδοχές.

- Πότε δεν οφείλεται αποζημίωση στον εργαζόμενο;

Αποζημίωση δεν οφείλεται στον μισθωτό: - Αν απολυθεί πριν συμπληρώσει δίμηνο εργασίας από την πρόσληψή του. - Αν παραιτηθεί ο εργαζόμενος. - Αν ο εργαζόμενος αθετεί συστηματικά τις υποχρεώσεις του, προκειμένου να εξαναγκάσει τον εργοδότη να τον απολύσει και να του καταβάλει την αποζημίωση. - Αν ο μισθωτός μηνυθεί από τον εργοδότη για αδίκημα που διαπράχθηκε κατά την εκτέλεση της εργασίας του ή του απαγγέλθηκε αδίκημα τουλάχιστον πλημμέλημα που επηρεάζει δυσμενώς την σχέση εργασίας του ή καταδικάστηκε για τέτοιο αδίκημα. - Βέβαια αν ο εργαζόμενος αθωωθεί, ο εργοδότης οφείλει να του καταβάλει την αποζημίωση όταν του κοινοποιηθεί το απαλλακτικό βούλευμα ή η αθωωτική απόφαση, αλλιώς αναβιώνει η εργασιακή σχέση και ο μισθωτός δικαιούται να του καταβληθούν οι μισθοί λόγω υπερημερίας ως προς την αποδοχή της εργασίας του ή η αποζημίωση απόλυσης. - Σε περίπτωση διακοπής των εργασιών της επιχείρησης για λόγους ανωτέρας βίας (καταστροφή από σεισμό, πυρκαγιά κ.λ.π., βαριά ασθένεια του εργοδότη) οφείλεται ποσοστό 2/3 της νόμιμης αποζημίωσης. Αν ο μισθωτός απολυόμενος είναι υπάλληλος και πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη γήρατος, δικαιούται ποσοστό 50% της νόμιμης αποζημίωσης. Αν λαμβάνει και επικουρική σύνταξη το ποσοστό αποζημίωσης καθορίζεται στο 40%.

- Φορολογείται η αποζημίωση;

Από το ποσόν της καταβαλλόμενης αποζημίωσης ένα ποσόν μέχρι 20.000 ευρώ είναι αφορολόγητο. Για το ποσό αποζημίωσης που ενδεχομένως είναι παραπάνω υπάρχει φόρος 20%. Δηλ. τα πρώτα 20.000 είναι αφορολόγητα και το πέραν αυτού ποσό αποζημίωσης φορολογείται με ποσοστό 20%.

- Υπάρχει ανώτατο όριο στο ποσό της αποζημίωσης στον Ιδιωτικό Τομέα;

Ναι, κατά το ποσοστό που οι αποδοχές του απολυόμενου εργαζόμενου υπερβαίνουν το 8πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη πολλαπλασιαζόμενο επί 30.

- Υπάρχει ανώτατο όριο στο ποσό της αποζημίωσης στο Δημόσιο Τομέα;

Όταν εργοδότης είναι το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ ή Τράπεζα ή Οργανισμός Κοινής Ωφέλειας ή επιχορηγούμενη επιχείρηση από το Κράτος η αποζημίωση που ισχύει είναι 15.000 ευρώ.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από Πανελλήνια Αγωνιστική Συνδικαλιστική Κίνηση Εργαζομένων

Επένδυση ή αποταμίευση;

Επένδυση ή αποταμίευση;

Της Ελένης Στεργίου
hstergiou@kathimerini.gr

Ενώ η παγκόσμια οικονομία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, το ερώτημα που κυριαρχεί είναι τι θα μπορούσατε να κάνετε με τα χρήματά σας. Παρά το γεγονός ότι στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων ανά τον κόσμο δεσπόζει η φράση πιστωτική κρίση και με τις μεγαλύτερες παγκόσμιες τράπεζες να βρίσκονται κάτω από την μεγαλύτερη απειλή στην ιστορία τους, οι επενδυτές έχουν αρκετές διεξόδους από την σημερινή κρίση. Το δίλημμα, όμως, είναι αποταμίευση ή επένδυση;

Σύμφωνα με αναλυτές και οικονομολόγους κοιτώντας τις μετοχές, διαπιστώνεται ότι οι αποτιμήσεις τους έχουν σαφώς βελτιωθεί και, σύμφωνα με κάποιους δείκτες, είναι οι πιο ελκυστικές των τελευταίων τριάντα ετών. Οι επενδυτές θα πρέπει, παρόλα αυτά, να λάβουν υπ' όψη ότι τα χρηματιστήρια τείνουν να προεξοφλούν με ένα μακροχρόνιο ράλι τιμών την όποια σημαντική υποχώρηση των παραγόντων της ύφεσης, πολλές φορές 7 - 9 μήνες πριν η οικονομία βρεθεί στο κατώτερο σημείο του κύκλου.

Όσον αφορά στις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, οι αναλυτές διακρίνουν κάποιες πολύ ελκυστικές ευκαιρίες στα εταιρικά ομόλογα. Η σχέση ρίσκου - απόδοσης στην αγορά των εταιρικών ομολόγων είναι αυτή τη στιγμή καλύτερη από την αντίστοιχη της αγοράς μετοχικών αξιών. Στην περίπτωση των ομολόγων το κέρδος δεν βασίζεται στην κερδοφορία των εταιρειών, αλλά στο επιτόκιο που έχει συμφωνηθεί κατά την αγορά του χρεογράφου. Προφανώς λοιπόν, σε ένα περιβάλλον ισχυρών πιέσεων στην κερδοφορία των εταιρειών και με την προοπτική περαιτέρω χρεοκοπιών να παραμένει πιθανή, οι κάτοχοι των ομολόγων μιας εταιρείας πλεονεκτούν έναντι των μετόχων της.

Όσον αφορά στα εναλλακτικά επενδυτικά προϊόντα, επισημαίνεται η μικρή έως και μηδενική προστασία που προσέφεραν κατά το 2008 : τόσο τα αμοιβαία κεφάλαια (επιθετικά - hedge funds και ιδιωτικής τοποθέτησης - private equity), όσο και τα ακίνητα είχαν έντονα αρνητική απόδοση. Ειδικοί της αγοράς θεωρούν ότι είναι πολύ νωρίς για μία παρατεταμένη ανάκαμψη στην αγορά ακινήτων, ενώ είναι θετικοί απέναντι σε επιλεγμένα επιθετικά αμοιβαία κεφάλαια (distressed debt funds), σε hedge funds και σε κεφάλαια ιδιωτικής τοποθέτησης (private equity).

Στο βιβλίο του «Πλούτος, Πόλεμος και Σοφία» (Wealth, War and Wisdom) ο κ. Barton Biggs, βετεράνος της Wall Street προτείνει στους επενδυτές να στραφούν στην αγορά γεωργικών εκτάσεων. «Η αγορά ενός αγροκτήματος ή ενός ράντσου κάπου μακριά, αλλά να μπορεί να φτάσει ο ιδιοκτήτης εύκολα» είναι η καλύτερη επιλογή σύμφωνα με την συγγραφέα. Ιστορικά, ακόμα και αν οι γεωργικές εκτάσεις μένουν στην αδράνεια για πολλά χρόνια, έρχονται ξαφνικά στη μόδα χάρη στην «αναζωογόνηση» των τιμών των γεωργικών προϊόντων.

Αποταμίευση

Όσο αναφορά την αποταμίευση χρειάζεται κάτι περισσότερο από το να ξοδεύουμε λιγότερα χρήματα. Το πρώτο βήμα είναι να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους, να τηρείτε τον έλεγχο των δαπανών και να «πληρώνετε τον εαυτό σας» πρώτο απ' όλους. Το πλεονέκτημα σε αυτή την επιλογή είναι ότι έχει χαμηλό ρίσκο σε σχέση με την επένδυση.

Υπολογίστε πόσο θα πρέπει να αποταμιεύσετε ανά βδομάδα, ανά μηνά, ή ανά μισθό για την επίτευξη καθενός από τους στόχους σας. Για κάθε τι που θέλετε να αγοράσετε υπολογίστε πόσο πρέπει να αποταμιεύσετε ώστε να το αποκτήσετε μέσα στο χρονοδιάγραμμα που έχετε καθορίσει. Για τους περισσότερους στόχους είναι καλύτερο να αποταμιεύετε το ίδιο ποσό κάθε περίοδο. Για παράδειγμα, αν θέλετε να δώσετε μια προκαταβολή 20.000 ευρώ για ένα σπίτι σε 36 μήνες θα πρέπει να αποταμιεύεται 550 ευρώ κάθε μήνα. Αλλά αν ο μισθός σας ανέρχεται στα 1.000 ευρώ μηνιαίος, τότε ο στόχος σας δεν μοιάζει ρεαλιστικός. Αυτό που θα πρέπει να κάνετε είναι να αλλάξετε το χρονοδιάγραμμα, μέχρι να καταλήξετε με ένα πιο εφικτό σενάριο.

Αυτό που αποταμιεύετε ορίζεται μεταξύ τις διαφοράς δύο δραστηριοτήτων: το ύψος του εισοδήματός σας και το ύψος των δαπανών σας. Δεδομένου ότι έχετε περισσότερο έλεγχο για τα ποσά που ξοδεύετε, είναι συνετό να εξετάσετε με κριτικό πνεύμα τα έξοδά σας. Γράψτε για δύο βδομάδες ή ένα μήνα πού ξοδεύετε τα χρήματά σας. Να είστε όσο το δυνατόν πιο λεπτομερής στην «απογραφή» σας, συμπεριλαμβάνοντας και τις μικρές αγορές σας. Εν συνεχεία να κατηγοριοποιήσετε το είδος της δαπάνης. Για παράδειγμα: ενοίκιο, ασφάλιστρα αυτοκινήτου, έξοδα αυτοκινήτου, λογαριασμοί τηλεφώνου, πετρέλαια, τρόφιμα, διασκέδαση κ.τ.λ.

«Σκοτώστε» το χρέος σας πρώτα. Υπολογίζοντας πόσα ξοδεύετε κάθε μήνα σε χρέη σάς καταδεικνύει ότι η εξάλειψή του αποτελεί τον γρηγορότερο τρόπο για να «απελευθερώσετε» χρήματα. Μόλις τα χρήματα «ελευθερωθούν» από το χρέος μπορούν εύκολα να επαναχρησιμοποιηθούν για σκοπούς αποταμίευσης.

Περικόψτε τα έξοδά σας

Κοιτάξτε αναλυτικά τα έξοδά σας τους δύο τελευταίους μήνες. Είναι πολύ πιθανόν να εκπλαγείτε όταν ανατρέξετε στις δαπάνες σας: 100 ευρώ σε παγωτά, 150 ευρώ σε εισιτήρια στάθμευσης κ.τ.λ. Πιθανώς να δείτε μερικά σημεία που μπορείτε να κάνετε περικοπές. Ανάλογα με το ποσό που χρειάζεστε να αποταμιεύσετε, ίσως χρειαστεί να πάρετε μερικές δύσκολες αποφάσεις. Ιεραρχήστε τις προτεραιότητές σας και προβείτε στις περικοπές που θα έχουν τις λιγότερες επιπτώσεις στην ευημερία σας. Υπολογίστε πόσο θα κερδίσετε ανά έτος από αυτές τις περικοπές, έτσι θα έχετε πολύ περισσότερα κίνητρα να τις πραγματοποιήσετε. Μπορείτε για παράδειγμα να μετακομίσετε σε ένα λιγότερα ακριβό διαμέρισμα, να κάνετε αναχρηματοδότηση του στεγαστικού δανείου σας, να εξοικονομήσετε χρήματα μέσω της χρήσης φυσικού αερίου, να ελαττώσετε τις μετακινήσεις σας με το αυτοκίνητο, περιορισμός της χρήσης του κινητού τηλεφώνου, να μαγειρεύετε σπίτι κ.τ.λ.

Σταματήστε τη χρήση της πιστωτικής

Πληρώστε τις αγορές σας με μετρητά, μην χρησιμοποιείτε ούτε επιταγές. Είναι ευκολότερο να παρεκτραπείτε όταν πραγματοποιείτε τις αγορές σας με πλαστικό χρήμα, επειδή δεν γνωρίζεται ανά πάσα στιγμή πόσα χρήματα έχετε στην τσέπη σας. Με τα μετρητά, αντίθετα, μπορείτε να παρακολουθείτε τον «εφοδιασμό» σας να εξαντλείται.

www.kathimerini.gr

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ υποχρεώσεις εργοδοτών - εργαζομένων

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ υποχρεώσεις εργοδοτών - εργαζομένων

Υποχρεώσεις των επιχειρήσεων για τους εργαζόμενους κατά την Καθαρά Δευτέρα


Η Καθαρά Δευτέρα (εφέτος η 2η Μαρτίου) δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των υποχρεωτικών ημερών αργίας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων και επομένως η λειτουργία των επιχειρήσεων και η εργασία των εργαζομένων κατΆ αυτή είναι ελεύθερη και νόμιμη. Σε όσους μισθωτούς επομένως απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή δεν οφείλεται πρόσθετη αμοιβή ούτε, πολύ περισσότερο, αναπληρωματική ημέρα αναπαύσεως.

Στον παραπάνω γενικό κανόνα, υπάρχουν εξαιρέσεις που έχουν τεθεί είτε μέσω συλλογικών συμβάσεων ή Διαιτητικών Αποφάσεων ή ΚΥΑ κλπ. είτε με ειδικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις που έχουν καθιερώσει ως αργία την ημέρα αυτή κατά γεωγραφική περιοχή (Πόλη, Δήμο, Νομό ή Περιφέρεια) είτε ακόμη με μακρόχρονη εφαρμογή στις κατΆ ιδίαν επιχειρήσεις δηλαδή με επιχειρησιακή πρακτική.

Ειδικότερα με τις ΣΣΕ στις οποίες έχει τεθεί ο σχετικός όρος, ορίζεται ότι οι εργαζόμενοι που υπάγονται σΆαυτές εφόσον εργασθούν κατά την ημέρα αυτή θα τους καταβάλλεται προσαύξηση 75% επί του νομίμου ημερομισθίου τους, όπως δηλαδή εφαρμόζεται προκειμένου για την εργασία τους κατά τις Κυριακές και τις λοιπές υποχρεωτικές ημέρες αργίας του έτους (π.χ. ΣΣΕ προσωπικού Ιδιωτικών Κλινικών, Αναψυκτικών ποτών, Παραγωγής γάλακτος, Εμπορικών επιχειρήσεων, επισιτιστικών κλπ. καταστημάτων, Μεταλλουργικών επιχειρήσεων, Συνεταιριστικών Οργανώσεων, Οδηγών φορτηγών κλπ. αυτοκινήτων κλπ.). Επομένως δεν τίθεται θέμα νομιμότητας της λειτουργίας των επιχειρήσεων κατά την ημέρα αυτή, εφόσον αυτή δεν απαγορεύεται από τις διατάξεις αυτές, αφού οι εργοδότες υποχρεούνται στην καταβολή μόνο προσαυξήσεως του ημερομισθίου τους σε όσους απασχοληθούν κατΆ αυτήν.

Αν όμως η αργία της επιχειρήσεως και η ανάπαυση των εργαζομένων κατά την ημέρα αυτή έχει καθιερωθεί με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση ή αποτελεί επιχειρησιακή πρακτική που έχει καθιερωθεί επί μακρόν σε εφαρμογή εθίμου, δεν οφείλεται μεν το ημερομίσθιο της ημέρας αυτής στους με ημερομίσθιο αμειβόμενους, στους δε με μηνιαίο μισθό αμειβόμενους θα καταβληθεί κανονικά ο μισθός τους χωρίς περικοπή, επειδή κατά την νομολογία των δικαστηρίων μας ο μηνιαίος μισθός των εργαζομένων αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μηνός.

Αντίθετα, στην περίπτωση της επιχειρησιακής πρακτικής εάν τα προηγούμενα χρόνια η επιχείρηση λειτουργούσε κατά την ημέρα αυτή και οι εργαζόμενοι εργάζονταν λαμβάνοντας το ημερομίσθιό τους ή τον μηνιαίο μισθό τους κανονικά και εφέτος κατΆεξαίρεση ο εργοδότης αποφασίσει να μη λειτουργήσει την επιχείρησή του, οφείλει τόσο το ημερομίσθιο των με ημερομίσθιο αμειβομένων χωρίς αυτοί να εργασθούν όσο και τον μηνιαίο μισθό των με μισθό αμειβομένων μισθωτών του χωρίς περικοπή.

Ο εργοδότης μπορεί να απαλλαγεί της υποχρέωσης αυτής και των δύο κατηγοριών εργαζομένων, μόνο εάν συμφωνήσει μαζί τους γραπτώς ή προφορικώς, όπως ο μεν εργοδότης μη λειτουργήσει την επιχείρησή του, οι δε εργαζόμενοι να μην προσφέρουν την εργασία τους κατΆαυτήν. Να καταρτισθεί δηλαδή συμφωνία μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεως για αναστολή της εργασίας των μισθωτών της για μια ημέρα.

Όσον αφορά ειδικότερα τους εργαζομένους στα super market με την από 13/2/07 ΣΣΕ συμφωνήθηκε ότι η ημέρα αυτή καθιερώνεται ως υποχρεωτική αργία, με εξαίρεση τους εργαζόμενους των super market με πληθυσμό κάτω των 7.000 κατοίκων, για τους οποίους η ημέρα αυτή καθιερώνεται ως προαιρετικοί αργία. Στην περίπτωση αυτή, όσοι εργασθούν θα αμειφθούν με προσαύξηση 75%.

Πηγή PIM.

Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) φυσικών και νομικών προσώπων έτους 2009.

Αθήνα, 16 Φεβρουαρίου 2009
Aρ. Πρωτ:1019381/67/0013

ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ & ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ Φ.Μ.Α.Π.Β.

ΠΟΛ: 1019
Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 8
Τηλέφωνο: 10184 Αθήνα
Email kefalaio-b1@ky.ypoik.gr

ΘΕΜΑ: «Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) φυσικών και νομικών προσώπων έτους 2009, δικαιολογητικών εγγράφων που υποβάλλονται με αυτή και ημερομηνίες υποβολής της».

Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312 Α'/27-12-2005).
2. Τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών να καθορίζει κατ έτος τον τύπο και το περιεχόμενο, καθώς και τον τρόπο και τις προθεσμίες υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων.
3. Την 1666/ΔΙΟΕ89 (ΦΕΚ 40Β'/16-1-2009) κοινή Απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών περί καθορισμού αρμοδιοτήτων των Υφυπουργών Οικονομίας και Οικονομικών.
4. Το γεγονός ότι με την παρούσα Απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.

Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε
Aρθρο 1

1. Για το έτος 2009 ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων φυσικών και νομικών προσώπων έχει ως το σχετικό υπόδειγμα (έντυπο Ε9), το οποίο επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της παρούσης.

2. Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα, σε έντυπα που παρέχονται δωρεάν από το Δημόσιο, υπογράφεται από τον υπόχρεο και τη σύζυγο, εφόσον έχει ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά, ή από τον πληρεξούσιο που έχει ειδικά εξουσιοδοτηθεί γι αυτό. Όταν η δήλωση υποβάλλεται από πληρεξούσιο, θα συνοδεύεται από τα αποδεικτικά έγγραφα της πληρεξουσιότητας.

3. Η δήλωση της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού είναι δυνατό να υποβληθεί σε φύλλο που έχει εκτυπωθεί σε απλό μηχανογραφικό χαρτί, εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

α) οι διαστάσεις του να βρίσκονται μεταξύ των ορίων Α3 και 11Χ13 ½ in. (280 χιλ. Χ 353 χιλ.), εφόσον εμπεριέχονται όλα τα προβλεπόμενα στοιχεία του εντύπου, σύμφωνα με την παράγραφο 1 της παρούσης.

β) Το χρώμα του εντύπου να είναι αυτό που προβλέπεται για το οικείο έτος.

γ) Η γραμματοσειρά που θα χρησιμοποιείται να είναι ευανάγνωστη – έντονη, τα γράμματα και οι αριθμοί να μην εφάπτονται μεταξύ τους.

δ) Οι καταχωρήσεις να μην εφάπτονται ή να καλύπτονται από τις κάθετες ή οριζόντιες γραμμές του εντύπου.

ε) Δεν επιτρέπεται η χρήση ομοιωματικών κατά τη συμπλήρωση των πινάκων 1 και 2 του εντύπου.

στ) Δεδομένου ότι το μηχανογραφικό έντυπο είναι συνεχές, κατά την υποβολή του στη Δ.Ο.Υ. θα πρέπει:

1. σε κάθε σελίδα της υποβαλλόμενης κατάστασης στοιχείων ακινήτων σε μηχανογραφικό έντυπο και στο επάνω αριστερό τμήμα της να αναγράφεται ο Α.Φ.Μ. του υπόχρεου.

2.οι δύο σελίδες του υποβαλλόμενου εντύπου να είναι συρραμμένες σταθερά έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ενότητα του εντύπου σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.


Aρθρο 2
1. Στις παρατηρήσεις της δήλωσης στοιχείων ακινήτων αναγράφεται:

i. Σε περίπτωση προσθήκης νέου ακινήτου ή διαγραφής ακινήτου που έχει δηλωθεί σε προηγούμενες δηλώσεις στοιχείων ακινήτων του υποχρέου, ο αριθμός και η ημερομηνία του συμβολαίου αγοράς ή πώλησης, καθώς και το όνομα του συμβολαιογράφου.

ii.Σε περίπτωση εισαγωγής κληρονομιαίων ακινήτων αναγράφεται ο Α.Φ.Μ. ή το ονοματεπώνυμο του αποβιώσαντος και η ημερομηνία θανάτου αυτού.

iii. Σε περίπτωση μεταβολής που επήλθε σε ακίνητο εντός του έτους 2008, αναγράφονται η ημερομηνία και ο οικείος αριθμός του παραστατικού (συμβόλαιο, άδεια οικοδομής κ.λπ.) που αποδεικνύει τη μεταβολή.

2. Ο Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. μπορεί να ζητήσει την προσκόμιση οποιουδήποτε αποδεικτικού στοιχείου κατά τον έλεγχο της δήλωσης, όταν το κρίνει απαραίτητο.

Aρθρο 3

Οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων έτους 2009 υποβάλλονται τις ίδιες ημερομηνίες με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για:

1. τα φυσικά πρόσωπα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 62 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ 151 Α'),

2. τις εταιρείες που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 64 του 2238/1994,

3. τα νομικά πρόσωπα του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο άρθρο 107 του ν. 2238/1994. Όσα νομικά πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 101 του ν. 2238/1994 δεν έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, υποβάλλουν τη δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2009 στις προθεσμίες που ορίζονται από την περίπτωση β' της παραγράφου 2 του άρθρου 107 του ν. 2238/1994,

4. τα νομικά πρόσωπα τα οποία λόγω υπερδωδεκάμηνης χρήσης δεν υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος με τη λήξη του πρώτου τμήματος αυτής (δωδεκάμηνης ή μικρότερης χρονικής διάρκειας εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η μεταβολή), μέχρι τη δέκατη ημέρα του πέμπτου μήνα από τη λήξη του οικείου ημερολογιακού έτους,

5. τα νομικά πρόσωπα που υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος με τη λήξη της εκκαθάρισης ή της διάλυσης την ίδια ημερομηνία με αυτή.

Aρθρο 4
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη της Γραμματείας
Ο Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών
Αντώνιος Μπέζας

Παράταση προθεσμίας υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος οικον. έτους 2009

Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 2009
Αριθ. Πρωτ: 1023525/377/Α0012

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
ΤΜΗΜΑ : Α΄
Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ: ΦΜΑΠ
Ταχ. Δ/νση: Κ.Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο: 210 3375317-8
210 3375360
ΦΑΞ: 210 3375001

Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 2009
Αριθ. Πρωτ: 1023525/377/Α0012



ΘΕΜΑ: Παράταση προθεσμίας υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος οικον. έτους 2009 καθώς και της δήλωσης στοιχείων ακινήτων έτους 2009 για ορισμένες κατηγορίες υποχρέων.


ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ


Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 22 του ν.2020/1992 (ΦΕΚ34Α) με τις οποίες παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό οικονομίας και Οικονομικών να παρατείνει με απόφαση, τις προθεσμίες που ορίζονται από τις κείμενες φορολογικές διατάξεις για υποβολή φορολογικών δηλώσεων σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
2. Την κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών 1666/ΔΙΟΕ89/16-1-2009 (ΦΕΚ Β΄40) για τον καθορισμό αρμοδιοτήτων των Υφυπουργών Οικονομίας κα Οικονομικών.
3. Τις διατάξεις του άρθρου 62 του ν.2238/1994 (ΦΕΚ Α΄151) που ορίζει τις προθεσμίες υποβολής των ετήσιων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.
4. Τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 23 τουν.3427/2005 (ΦΕΚ 312 Α΄/27-12-2005) με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός να παρατείνει τις προθεσμίες υποβολής δηλώσεων στοιχείων ακινήτων.
5. Τα αιτήματα διαφόρων επαγγελματικών τάξεων λόγω της μη έγκαιρης λήψης των απαραίτητων δικαιολογητικών καθώς και την αλλαγή του τρόπου φορολογίας ορισμένων επιχειρήσεων.
6. Τη διαπίστωση ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

1. Η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τους υπόχρεους του άρθρου 62 του ν.2238/1994, που λήγει στις 3 Μαρτίου 2009, ορίζεται η 1η Απριλίου 2009. Η υποβολή των δηλώσεων αυτών ολοκληρώνεται μέσα σε έντεκα (11) εργάσιμες ημέρες ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του αριθμού φορολογικού μητρώου του φορολογουμένου, με αρχή, για το ψηφίο 1 την 1η Απριλίου 2009.

2. Η προθεσμία υποβολής δηλώσεων στοιχείων ακινήτων έτους 2009 ορίζεται στις ίδιες ημερομηνίες με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τους υπόχρεους της παραγράφου 1 της παρούσης σύμφωνα με τα ως άνω οριζόμενα.

3. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.


ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΠΕΖΑΣ
C S